Bu lông cường độ cao là loại bu lông có tính chịu lực rất tốt hơn hẳn so với bu lông thông thường. Với những tính năng ưu việt của mình thì bu lông cường độ cao được ứng dụng rất rộng rãi trong ngành công nghiệp hiện nay, đặc biệt là trong các kết cấu thép.
Có thể bạn chưa biết, trong lĩnh vực bu lông thì lực xiết là yếu tố quan trọng quyết định tới chất lượng và hiệu quả của công việc. Tuy nhiên, tính lực xiết bu lông như thế nào thì không phải ai cũng nắm bắt được.
Dưới nội dụng bài viết sau đây, BulongNAMHAI.com sẽ hướng dẫn bạn đọc cách tính lực xiết bu lông cường độ cao đơn giản và chính xác nhất.
1. Lực xiết của bu lông
Lực xiết của bu lông là lực hữu ích kết hợp với cánh tay đòn của dụng cụ xiết tạo thành mô-men xoắn (mô-men xiết bu lông) đủ lớn tác động lên đầu bu lông hoặc đai ốc nhằm tạo ra ứng suất căng ban đầu trong thân bu lông để đảm bảo mối liên kết bằng bu lông được kẹp chặt theo đúng yêu cầu kỹ thuật.
Trong lĩnh vực bu lông đai ốc thì lực xiết của bu lông được xem như một yếu tố tất yếu quyết định tới chất lượng và hiệu quả của công việc. Nếu như như việc xác định lực không chuẩn, lực chưa đủ sẽ dễ dẫn tới hiện tượng các con ốc, bulong bị lỏng, là nguyên nhân dẫn đến các điểm tiếp nối, gắn kết bị giảm chất lượng đi rất nhiều.
2. Các yếu tố ảnh hưởng tới lực xiết của bu lông
Có thể bạn chưa biết, mỗi một loại bu lông ốc vít đều có một lực vặn tiêu chuẩn và giá trị này được quy định theo tiêu chuẩn chung của quốc tế.
Có 2 yếu tố ảnh hưởng tới lực xiết của bu lông là:
- Đường kính bu lông
- Cấp độ bền của bu lông
3. Tìm hiểu về liên kết của bu lông cường độ cao
Bu lông cường độ cao là những loại bu lông có cấp bền từ 8.8 trở lên. Trong đó, phổ biến nhất là 8.8, 10.9, 12.9,…
Liên kết của bu lông cường độ cao bao gồm 3 loại: liên kết chịu cắt, liên kết không trượt và liên kết bu lông chịu keo.
Loại liên kết bu lông cường độ cao | Liên kết chịu cắt | Liên kết không trượt | Liên kết chịu kéo |
Đặc điểm | Bulong có liên kết chịu cắt lực vuông góc với thân bu lông, thân bu lông bị cắt và bản thép thành lỗ bị ép. Kết cấu liên kết bulong loại này khá đơn giản dễ lắp đặt và chịu lực tốt, tuy nhiên hay bị trượt do lỗ to hơn thân bu lông. | Bulong cường độ cao loại 2 thường có liên kết không trượt và chịu lực vuông góc thân bulong. | Bulong cường độ cao loại 3 có liên kết chịu lực kéo trong liên kết, lực phân bổ dọc theo chiều bu lông. |
Phương pháp xiết bu lông | Không cần xiết bu lông quá mạnh, chỉ cần dùng 1 cờ lê chuẩn là đủ | Bu lông cường độcao trong thiết kế này phải được xiết đến một lực căng lớn quy định bởi thiết kế.
Việc xiết bu lông phải đảm bảo đạt được lực căng khống chế |
Tiêu chuẩn TCVN không yêu cầu xiết bu lông chịu kéo như thế nào, nhưng tiêu chuẩn các nước (Mỹ, châu Âu, Úc…) đều yêu cầu bu lông phải được xiết đến lực lớn hơn lực nó sẽ chịu khi làm việc dưới tải, để cho các mặt bích không bị tách ra. |
4. Cách tính lực xiết của bu lông cường độ cao
Bước 1: xác định cỡ bu lông
Việc xác định cỡ bu lông bao gồm:
- d: đường kính của bu lông
- s: Size bu lông (kích thước Ecu vặn vào bu lông)
Hai thông số này là hoàn toàn khác nhau, có những khách hàng thì gọi theo cỡ đường kính, khách thì gọi theo kích thước của Ecu.
Tuy nhiên, chúng có mối quan hệ với nhau bằng công thức sau: s = 1.5× d
Khách hàng cần hết sức lưu ý khi đi mua cờ lê lực, đầu tiên các bạn cần phải cung cấp chính xác cỡ của bulong đồng thời hiểu rõ sự khác biệt giữa hai thông số này.
Ví dụ: Không ít khách hàng nghĩ rằng bulong M16 có nghĩa là kích thước 16mm, dẫn tới người tư vấn sẽ cung cấp nhầm dụng cụ.
Trên thực tế: Bu lông M16 sẽ đi với Ecu size 16× 1,5= 24
Lưu ý : Một số trường hợp nhân ra không chẵn, ví dụ : M5 x 1.5 = 7.5mm, thì ta sẽ làm tròn lên là 8mm ( Dung sai cho phép).
Bước 2: xác định lực siết
Khi đã xác định được “d” và “s”, ta tiến hành dóng sang phải kết hợp với cột thông số độ cấp bền của bulong dóng từ trên xuống sẽ tìm được ra ô giao nhau, đây chính là lực xiết bulong tiêu chuẩn cần tìm (N.m).
Dưới đây là bảng tra lực siết tiêu chuẩn của bu lông cường độ cao đầy đủ:
d |
s =d ×1.5 | Lực xiết bu lông tiêu chuẩn | |||
8.8 | 10.9 | 12.9 | |||
Torque | Torque | Torque | |||
M3 | 5.5 | 2.5 | 1.21 | 1.79 | 2.09 |
M4 | 7 | 3 | 2.78 | 4.09 | 4.79 |
M5 | 8 | 4 | 5.5 | 8.1 | 9.5 |
M6 | 10 | 5 | 9.5 | 14 | 16.4 |
M8 | 13 | 6 | 23 | 34 | 40 |
M10 | 16 | 8 | 46 | 67 | 79 |
M12 | 18 | 10 | 79 | 116 | 136 |
M14 | 21 | 12 | 127 | 187 | 219 |
M16 | 24 | 14 | 198 | 291 | 341 |
M18 | 27 | 14 | 283 | 402 | 471 |
M20 | 30 | 17 | 402 | 570 | 667 |
M22 | 34 | 17 | 552 | 783 | 917 |
M24 | 36 | 19 | 691 | 981 | 1148 |
M27 | 41 | 19 | 1022 | 1452 | 1700 |
M30 | 46 | 22 | 1387 | 1969 | 2305 |
M33 | 50 | 24 | 1884 | 2676 | 3132 |
M36 | 55 | 27 | 2418 | 3435 | 4020 |
M39 | 60 | 3139 | 4463 | 5223 | |
M42 | 65 | 32 | 3872 | 5515 | 6453 |
M45 | 70 | 4847 | 6903 | 8079 | |
M48 | 75 | 36 | 5849 | 8330 | 9748 |
M52 | 80 | 7535 | 10731 | 12558 | |
M56 | 85 | 41 | 9394 | 13379 | 15656 |
M60 | 90 | 11673 | 16625 | 19455 | |
M64 | 95 | 46 | 14041 | 19998 | 23402 |
Chú ý:
Lực siết này chỉ áp dụng đối với bu lông mới. Không áp dụng đối với bu lông đã sử dụng nhiều lần, bu lông đã qua xử lý nhiệt luyện. Hệ số ma sát khi không có dầu hoặc mỡ µ = 0,14. Dùng trong hệ thống bôi trơn với MoS2 (bu lông mạ kẽm) thì lực siết bu lông phải được giảm xuống 20%
- Sau khi đã xác định được lực vặn bulong tiêu chuẩn, các bạn cần nhìn vào danh sách các loại cờ lê lực để tìm sản phẩm có khoảng lực phù hợp.Cách lựa chọn dụng cụ kiểm tra lực xiết bu lông
- Với mỗi cần xiết chỉnh lực sẽ có một dải lực theo tiêu chuẩn, chẳng hạn Cần xiết lực Kingtony ½” 34423- 2A có dải lực 50~ 350 N.m ,Cờ lê lực Kingtony ¾” 34662- 2DG có dải lực 150~ 800 N.m ,…..
Ví dụ: Với bulong M16, có lực xiết tiêu chuẩn là 291N.m cầm chọn cần xiết lực có dải lực chứa lực xiết này, chẳng hạn như cờ lê 34423- 2A dải lực 50~350 N.m
Trên đây là cách tính lực xiết bu lông cường độ cao do BulongNAMHAI.com chia sẻ. Hy vọng với những kiến thức này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về lực xiết bu lông, bu lông cường độ cao cũng như cách tính lực xiết bu lông cường độ cao chính xác từ đó giúp bạn có thể lựa chọn được loại bu lông đai ốc phù hợp giúp cố định các kết cấu, các mối nối đảm bảo độ bền cho các chi tiết, các kêt cấu máy.
Bạn có nhu cầu tư vấn thêm về các loại bu lông inox, hãy liên hệ trực tiếp vơi BulongNAMHAI.com theo thông tin chi tiết sau đây để được hỗ trợ tốt nhất.
Mọi thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ THƯƠNG MẠI VÀ XUẤT NHẬP KHẨU NAM HẢI
Địa chỉ: Lô NV1-13, Khu đấu giá Tứ Hiệp – Xã Tứ hiệp – Huyện Thanh trì – Hà Nội.
Điện thoại: 0977.260.612
Email: Sales@namhaiinox.com.vn